Identitas dasar yang merupakan hubungan kebalikan
Setelah mengetahui dasar-dasar dari trigonometri, maka selanjutnya adalah identitas dasar trigonometri yang merupakan hubungan kebalikan.
Identitas dasar yang merupakan hubungan perbandingan
Identitas dasar yang merupakan hubungan Pythagoras
Pembuktian [latex]\large sin^{2}\: \alpha +cos^{2}\: \alpha =1[/latex] dengan menggunakan pythagoras
Berdasarkan teorema Pythagoras diketahui bahwa:
[latex]\large c^{2}=a^{2}+b^{2}[/latex]
[latex]\large sin^{2} \alpha = \frac{a}{c} \rightarrow sin^{2}\alpha = \left ( \frac{b}{c} \right )^{2}\rightarrow sin^{2}\alpha =\frac{a^{2}}{c^{2}}[/latex]
[latex]\large cos^{2} \alpha = \frac{a}{c} \rightarrow cos^{2}\alpha = \left ( \frac{b}{c} \right )^{2}\rightarrow cos^{2}\alpha =\frac{a^{2}}{c^{2}}[/latex]
[latex]\large sin^{2}\alpha +cos^{2}\alpha = \frac{a^{2}}{c^{2}} + \frac{b^{2}}{c^{2}}[/latex]
[latex]\rightarrow \frac{a^{2}+b^{2}}{c^{2}} \rightarrow Ingat \: Bahwa \; c^{2}=a^{2}+b^{2}[/latex]
[latex]\rightarrow \frac{c^{2}}{c^{2}}= 1[/latex]
Dari identitas trigonometri di atas, maka diperoleh identitas trigonometri lainnya sebagai berikut:
1. [latex]\large sin^{2}\: \alpha +cos^{2}\: \alpha =1[/latex]
2. [latex]\large sec^{2}\: \alpha +cos^{2}\alpha =1[/latex]
[latex]\large \Rightarrow sin^{2}\: \alpha +cos^{2}\alpha =1[/latex] (masing-masing ruas dikalikan dengan [latex]\large \frac{1}{cos^{2}\: \alpha }[/latex] )
[latex]\large \Rightarrow \frac{sin^{2}\: \alpha }{cos^{2}\: \alpha }+\frac{sin^{2}\: \alpha }{cos^{2}\: \alpha }=\frac{1}{cos^{2}\: \alpha }[/latex]
[latex]\large \Rightarrow \frac{sin^{2}\: \alpha }{cos^{2}\: \alpha }+1=\frac{1}{cos^{2}\: \alpha }[/latex]
[latex]\large \Rightarrow tan^{2}\: \alpha +1 = sec^{2}\: \alpha[/latex]
[latex]\large \Rightarrow sec^{2}\: \alpha =1 +tan^{2}\: \alpha[/latex]
3. [latex]\large cosec^{2}\: \alpha =1 + cotan^{2}\: \alpha[/latex]
[latex]\large \Rightarrow sec^{2}\: \alpha – tan^{2}\: \alpha = 1[/latex] (masing-masing ruas dikalikan dengan [latex]\large \frac{1}{tan^{2}\: \alpha }[/latex] )
[latex]\large \Rightarrow \frac{sec^{2}\: \alpha }{tan^{2}\: \alpha }-\frac{tan^{2}\: \alpha}{tan^{2}\: \alpha}=\frac{1}{tan^{2}\: \alpha}[/latex]
[latex]\large \Rightarrow \frac{1}{sin^{2}\alpha } – 1=\frac{1}{tan^{2}\alpha }[/latex]
[latex]\large \Rightarrow cosec^{2}\alpha -1=cotan^{2}\alpha[/latex]
[latex]\large \Rightarrow cosec^{2}\alpha =1+cotan^{2}\alpha[/latex]
4. [latex]\large tan \: \alpha =\frac{sin\: \alpha }{cos\: \alpha }[/latex]
5. [latex]\large cotan \: \alpha =\frac{cos\: \alpha }{tan\: \alpha }[/latex]
6. [latex]\large sec\: \alpha =\frac{1 }{tan\: \alpha }[/latex]
7. [latex]\large cosec\: \alpha =\frac{1 }{sin\: \alpha }[/latex]
8.[latex]\large tan\: \alpha =\frac{1 }{cotan\: \alpha }[/latex]
Contoh Soal
1. Buktikan identitas berikut
a. [latex]\large cos \alpha \: cotan \: \alpha = cosec \alpha – sin \alpha[/latex]
b. [latex]\large \frac{1+cot^{2\alpha }}{cot \: \alpha \: sec^{2}\alpha }= cot \: \alpha[/latex]
2. Sederhanakanlah bentuk berikut dengan menggunakan identitas trigonometri.
a. [latex]\large tan \: A – \frac{sec^{2}A}{tan \: A}[/latex]
b. [latex]\large \left ( cosec \: B – cotan \: B \right ) \left ( 1+ cos \: B \right )[/latex]
c. [latex]\large \frac{sin\: C}{1+ cos\: C}+\frac{sin\: C}{1- cos\: C}[/latex]
Jawab:
1.Pembuktian
a. [latex]\large cos \alpha \: cotan \: \alpha = cosec \alpha – sin \alpha[/latex]
[latex]\large \Rightarrow cos \: \alpha \cdot \frac{cos \: \alpha }{sin \: \alpha }[/latex]
[latex]\large \Rightarrow \frac{cos^{2} \: \alpha }{sin \: \alpha }[/latex]
[latex]\large \Rightarrow \frac{1-sin^{2} \: \alpha }{sin \: \alpha }[/latex]
[latex]\large \Rightarrow \frac{1}{sin \: \alpha }- \frac{sin^{2}\alpha }{sin \: \alpha }[/latex]
[latex]\large \Rightarrow cosec \: \alpha – sin \: \alpha[/latex]
Jadi, terbukti bahwa [latex]\large cos \alpha \: cotan \: \alpha = cosec \alpha – sin \alpha[/latex]
b. [latex]\large \frac{1+cot^{2\alpha }}{cot \: \alpha \: sec^{2}\alpha }= cot \: \alpha[/latex]
[latex]\large \Rightarrow \frac{cosec^{2}\alpha }{\frac{cos\: \alpha }{sin \: \alpha}\cdot \frac{1}{cos^{2}\alpha }}[/latex]
[latex]\large \Rightarrow \frac{\frac{1}{sin^{2}\alpha }}{\frac{cos\: \alpha }{sin \: \alpha}\cdot \frac{1}{cos^{2}\alpha }}[/latex]
[latex]\large \Rightarrow \frac{\frac{1}{sin^{2}\alpha }}{\frac{cos\: \alpha }{sin \: \alpha \: cos^{2}\alpha }}[/latex]
[latex]\large \Rightarrow \frac{1}{sin^{2}\alpha }\cdot \frac{sin\: \alpha \: cos^{2}\alpha }{cos\: \alpha }[/latex]
[latex]\large \Rightarrow \frac{cos\: \alpha }{sin \: \alpha }[/latex]
[latex]\large cot\: \alpha [/latex]
Jadi, terbukti bahwa [latex]\large \frac{1+cot^{2\alpha }}{cot \: \alpha \: sec^{2}\alpha }= cot \: \alpha[/latex]
2. Menyederhanakan:
a. [latex]\large tan \: A – \frac{sec^{2}A}{tan \: A}[/latex]
[latex]\large \Rightarrow \large tan \: A – \frac{1+tan^{2}A}{tan \: A}[/latex]
[latex]\large \Rightarrow \large \frac{tan^{2}A -(1+tan^{2}A)}{tan \: A}[/latex]
[latex]\large \Rightarrow \large \frac{tan^{2}A -1-tan^{2}A)}{tan \: A}[/latex]
[latex]\large \Rightarrow \large -\frac{1}{tan \: A}[/latex]
[latex]\large \Rightarrow \large cotan \: A[/latex]
b. [latex]\large \left ( cosec \: B – cotan \: B \right ) \left ( 1+ cos \: B \right )[/latex] [latex]\large \Rightarrow[/latex] Ubah ke dalam bentuk sin B dan cos B
[latex]\large \Rightarrow \frac{1}{sin\: B}+ \frac{1}{sin\: B}\cdot cos\: B- \frac{cos\: B}{sin\: B}-\frac{cos\: B}{sin\: B}\cdot cos\: B[/latex]
[latex]\large \Rightarrow \frac{1}{sin\: B}+ \frac{ cos\: B}{sin\: B}- \frac{cos\: B}{sin\: B}-\frac{cos^{2} B}{sin\: B}[/latex]
[latex]\large \Rightarrow \frac{1}{sin\: B}-\frac{cos^{2} B}{sin\: B}[/latex]
[latex]\large \Rightarrow \frac{1-cos^{2} B}{sin\: B}[/latex]
[latex]\large \Rightarrow \frac{sin^{2} B}{sin\: B}[/latex]
[latex]\large \Rightarrow \frac{1}{sin\: B}[/latex]
[latex]\large \Rightarrow cosec\: B[/latex]
c. [latex]\large \frac{sin\: C}{1+ cos\: C}+\frac{sin\: C}{1- cos\: C}[/latex]
[latex]\large \Rightarrow \frac{sin\: C (1-cos\: C)+sin \: (1+cos\: C)}{1-cos^{2} C}[/latex]
[latex]\large \Rightarrow \frac{sin\: C (1-cos\: C)+sin \: (1+cos\: C)}{sin^{2} C}[/latex]
[latex]\large \Rightarrow \frac{1-cos\: C+1+cos\: C}{sin\: C}[/latex]
[latex]\large \Rightarrow \frac{2}{sin\: C}[/latex]
[latex]\large \Rightarrow 2\frac{1}{sin\: C}[/latex]
[latex]\large \Rightarrow 2cosec\: C[/latex]
Kalkulator Saintifik Online Lengkap dan Responsif Ini adalah kalkulator saintifik online canggih yang dirancang untuk…
Explorer Integral Interaktif dengan Asisten AI Explorer Integral Interaktif Jelajahi keajaiban kalkulus dengan bantuan Asisten…
Dalam video ini, dibahas secara mendalam mengenai konsep limit dalam kalkulus, termasuk sifat-sifat limit fungsi.…
“Mengajarkan anak menghitung itu baik, namun mengajarkan mereka apa yang berharga/utama adalah yang terbaik”(Teaching kids…
Sahabat mathematics4us.com setelah mengetahui tabel hasil dari perkalian pangkat 3 maka mathematics4us.com, akan menjabarkan cara…
Ketemu lagi kali ini mathematics4us akan membahas tentang mencari Kuadrat dari ratusan (100-199). bagi yang…
View Comments
ty bro :D
sama-sama kak, semoga bermanfaat